Voorkomende klachten in zwangerschap

Aambeien zijn een soort spataderen rondom de anus. Het hebben van aambeien tijdens je zwangerschap is normaal. Ze ontstaan doordat de zwangere baarmoeder druk uitoefent op de bekkenbodem en door de hormonale verandering, wat maakt dat de bloedvaten verslappen.

Advies: zorg voor zachte ontlasting door vezel- en vochtrijke voeding te gebruiken. Soms is behandeling van aambeien noodzakelijk. Bespreek dit met je verloskundige of huisarts.

Het is normaal dat je afscheiding verandert gedurende de zwangerschap. Door de verhoogde doorbloeding in de vagina kunnen de slijmvliezen van de vaginawand meer afscheiding gaan produceren. De afscheiding kan wateriger worden en is veelal dun en wit van kleur.

Advies: wanneer de afscheiding stinkt, een vreemde kleur heeft of je vaginale jeuk hebt is het verstandig dit te overleggen met huisarts of verloskundige. Het is mogelijk dat je een vaginale schimmelinfectie hebt.

Tijdens de zwangerschap is het normaal om af en toe last te hebben van angstgevoelens. Angst voor de verantwoordelijkheid, angst voor wat er allemaal verkeerd zou kunnen gaan in de zwangerschap, angst voor de bevalling, het kan vanalles zijn.
Meestal komen deze zorgen door je hormonen. Als je met angstgevoelens rondloopt, is het belangrijk om er met iemand over te praten. Vaak zal dit je partner zijn maar soms is het ook goed om deze zaken met je verloskundige te bespreken.

Bandenpijn is een zeurende of plotseling stekende pijn in je liezen, soms uitstralend naar je bil of bovenbenen. Deze pijn word veroorzaakt door de groei van je baarmoeder. Door groei komen de ‘banden’, waarmee de baarmoeder in je buik op haar plaats wordt gehouden op spanning te staan. Deze pijn is erg vervelend, maar onschuldig.

Tijdens de zwangerschap worden de banden slapper en de gewrichten soepeler. Tevens verandert door de groeiende buik ook je lichaamshouding. De hiervoor genoemde factoren maken je tijdens de zwangerschap gevoeliger voor bekken- en rugklachten. Bespreek je klachten met ons, zodat wij je kunnen adviseren. Indien nodig kunnen wij je verwijzen naar een fysiotherapeut of bekkenspecialist.

Advies:

• probeer een balans te zoeken tussen rust en beweging
• let goed op je houding
• probeer de belasting voor je bekken te verkleinen (niet zwaar tillen)
• draag comfortabele en platte schoenen
• ondersteun eventueel je buik met een buikband

In de zwangerschap ben je gevoeliger voor het ontwikkelen van een blaasontsteking. Klachten kunnen minder duidelijk zijn dan wanneer je niet zwanger bent. Vaak plassen, pijn tijdens of na het plassen, veel harde buiken of bloed bij de urine zijn symptomen die kunnen duiden op een blaasontsteking. Breng bij vermoeden altijd een plasje naar de huisarts ter controle. Als je inderdaad een blaasontsteking hebt krijg je antibiotica voorgeschreven.

Advies: drink voldoende en probeer altijd goed uit te plassen.

In de zwangerschap maakt je lichaam meer bloed aan. Daarbij worden je bloedvaten dunnen er slapper onder invloed van het zwangerschapshormoon progesteron. In de zwangerschap hebben veel vrouwen hierdoor last van bloedneuzen.

Een bloedneus kan spontaan ontstaan. Het is onschuldig, maar kan lastig zijn. Een bloedneus kan ook langer aanhouden omdat je zwanger bent.

In de zwangerschap bevat je speeksel meer zuren waardoor je tandglazuur eerder wordt aangetast. Het is daarom belangrijk je tanden tijdens de zwangerschap extra goed te verzorgen. Daarnaast zorgt het hormoon progesteron er voor een verhoogde doorbloeding van het weefsel waardoor je eerder last hebt van bloedend tandvlees.

Heb je veel last van je tanden of tandvlees dan kun je extra advies vragen aan je tandarts of mondhygienist. Vertel wel dat je zwanger bent dan kan daar rekening mee gehouden worden. Mocht er een behandeling uitgevoerd worden bij de tandarts dan kan plaatselijke verdoving geen kwaad.

Veel vrouwen ervaren in het begin van hun zwangerschap wel eens bloedverlies. Vaak komt dit doordat de baarmoedermond tijdens de zwangerschap beter doorbloed is. Net zoals je tandvlees en je neus, kan ook je baarmoedermond tijdens de zwangerschap sneller bloeden. Meestal ontstaat dit bloedverlies met hard hoesten, niezen, harde ontlasting of vrijen. Het bloed dat je verliest is dan niet veel en zal ook snel weer ophouden. Soms kan je ook wat bloed verliezen als je last hebt van aambeien. Dit komt dan niet uit je vagina, kijk altijd goed waar het bloed precies vandaan komt.

Vaak is bloedverlies dus onschuldig maar soms kan het ook duiden op een beginnende miskraam. Het bloedverlies zal dan langzaam meer gaan worden en je krijgt er buikkrampen bij. Bel in geval van twijfel de dienstdoende verloskundige zij geeft je dan advies en spreekt met je af wat te doen. Het is niet altijd mogelijk meteen een echo te maken. Wanneer je vaginaal bloed verliest in de tweede helft van je zwangerschap, neem dan altijd even contact op met ons.

Voor meer informatie, kijk ook bij Miskraam.

Omdat je tijdens de zwangerschap soms extra vocht gaat vasthouden, kunnen armzenuwen afgekneld worden doordat er vocht in de ‘tunnel’ van je pols gaat zitten. Dit geeft een pijnlijk, tintelend en doof gevoel in je arm en vingers. Soms ervaren vrouwen ook krachtverlies in hun handen of vingers. Dit verschijnsel noemen we ook wel het carpaletunnelsyndroom. Het is een onschuldig verschijnsel en gaat meestal pas over als je bevallen bent.

Advies:

• Probeer je armen regelmatig hoog te houden om het vocht af te voeren.
• Spalk je pols ’s nachts om afknelling te voorkomen. Je kunt in een sportwinkel een polsbeschermer kopen of zelf je hand inspalken met een lepel en verband.

Duizeligheid komt in de zwangerschap regelmatig voor en kent diverse oorzaken.

Lage bloeddruk

Tijdens je zwangerschap kan de bloeddruk lager worden. Tevens worden alle organen, waaronder de zwangere baarmoeder, in de zwangerschap volop van bloed voorzien. Wanneer je dan soms te snel op staat of lang in een houding staat, kan het zijn dat je lichaam “vergeet” dat je hersenen nog van zuurstof voorzien moeten worden. De bloedstroom in je bovenste lichaamshelft is minder en doordat je hersenen minder zuurstof krijgen kun je duizelig worden en neigen tot flauwvallen.

Laag ijzergehalte

In de zwangerschap ontwikkel je sneller bloedarmoede. Dit komt voornamelijk doordat je extra bloed aanmaakt. Klachten van bloedarmoede zijn moeheid, bleek zien, hoofdpijn en snel duizelig worden. Wij prikken bij de eerste controle je ijzergehalte (Hb) en vaak rond 30 weken nog een keer. Op indicatie kan dit natuurlijk eerder. Wanneer een Hb echt té laag is, schrijven wij ijzertabletten voor.

Advies: zorg dat je met de voeding voldoende ijzer binnenkrijgt. IJzer zit onder andere in groene groenten, volkoren producten, vlees, appelstroop en gedroogde vruchten (abrikozen, rozijnen). Neem ijzerrijke producten bij voorkeur niet tegelijk met koffie, thee of zuivel. Dit belemmert namelijk de opname van ijzer. Nuttig liever tijdens de maaltijd iets dat vitamine C bevat (fruit of vruchtensap). Dit bevordert namelijk de opname van ijzer uit de voeding.

Lage bloedsuikers

Tijdens de zwangerschap is het belangrijk om regelmatig iets te eten. Zwangerschap kost extra energie en wanneer je te weinig eet kun je hier duizelig en slap van worden.

Vena cava syndroom

Sommige zwangeren worden duizelig wanneer zij op hun rug liggen. Dit komt doordat de grote, zwangere baarmoeder het grote, rechter bloedvat dat terugstroomt naar je hart, dichtdrukt. Wij noemen dit het vena cava syndroom. Je kunt hier ook misselijk van worden of neigen tot flauwvallen.

Advies: probeer zo min mogelijk plat op je rug te liggen. Wanneer je op je zij draait zul je snel merken dat de klachten minder worden.

Door de verhoogde doorbloeding van de organen tijdens zwangerschap worden ook de haarzakjes beter van bloed voorzien. Hierdoor kan je haar beter groeien en ontstaan er haren op plaatsen waar je voorheen nooit haren had. Na de zwangerschap verlies je deze haren meestal weer.

Een harde buik is een samentrekking van je baarmoeder. Deze voelt meestal oncomfortabel aan, maar is niet pijnlijk. Harde buiken kunnen soms al vroeg in de zwangerschap ontstaan. Vaak heb je er tijdens een tweede of derde zwangerschap meer én eerder last van. Een harde buik kan spontaan ontstaan, maar wordt meestal veroorzaakt door plotseling bukken, opstaan, tillen, stress en/of drukte of door kind bewegingen. Wanneer je (erg) druk bent geweest kan er een toename zijn van harde buiken.

Advies: neem altijd contact met ons op als de harde buiken pijnlijk zijn of er een bepaalde regelmaat in komt. Wanneer je geen andere klachten hebt, zoals bloed- of vochtverlies, of pijn bij het plassen, kunnen harde buiken in principe geen kwaad. Bij twijfel of andere klachten is het verstandig om met ons te overleggen.

Tijdens je zwangerschap moet je hart ongeveer 40% extra bloed rondpompen. Dit extra bloed is nodig om je kindje, via de placenta, van voedingsstoffen te voorzien en voor jezelf als ‘reserve’ tijdens de bevalling. Om dit bloed rond te kunnen pompen moet je hart extra hard werken en gaat je hartslag omhoog. De belasting van je hart is rond 30-34 week het grootst. Bij hartkloppingen slaat je hart soms een slag over of maakt het een extra slag. Hartkloppingen zijn normaal tijdens de zwangerschap. Als gezonde zwangere kan je lichaam deze veranderingen aan en zijn hartkloppingen dus onschuldig.

Advies: Raak niet in paniek. Ga even rustig zitten en concentreer je op je ademhaling. Je zult zien dat de hartkloppingen vaak langzaam afzakken.

Vooral in het begin van de zwangerschap hebben vrouwen vaker last van hoofdpijn. Vaak veroorzaakt door de hormonale verandering, vermoeidheid en spanning die horen bij het eerste trimester van de zwangerschap. Hoofdpijn kan in de tweede helft van de zwangerschap veroorzaakt worden door stijging van je bloeddruk. Heb je naast hoofdpijn ook nog andere klachten, dan is het verstandig contact met ons op te nemen.

Advies: wanneer je bloeddruk normaal is gebleken en je geen andere klachten hebt mag je tijdens de zwangerschap paracetamol gebruiken. Paracetamol is in kleine hoeveelheden niet schadelijk voor je baby.

Jeuk in de zwangerschap komt vaak voor en is meestal onschuldig, maar erg hinderlijk voor jezelf! Soms kan de jeuk ook samengaan met huiduitslag of pukkeltjes. Jeuk kan ontstaan doordat je huid gevoeliger reageert tijdens de zwangerschap, door het ontstaan van striae of door warmte en/of zweten.

Raadpleeg altijd je verloskundige voor overleg wanneer de jeuk niet te verdragen is, je er niet van kunt slapen of wanneer je ook andere klachten hebt. Soms ontstaat tijdens de zwangerschap galstuwing (zwangerschapscholestase). Bij vermoeden op galstuwing is dit een reden om je te verwijzen naar de gynaecoloog. Galstuwing levert, behalve jeuk, geen andere klachten of gevaar op voor moeder. Galstuwing kan wel gevaarlijk zijn voor je ongeboren kindje.

Advies: probeer niet te krabben. Krabben verlicht vaak tijdelijk en wanneer er een wondje ontstaat, kun je daar ook weer last van krijgen! Gebruik menthol poeder of gel. Dit kan de jeuk tegengaan of verlichten. Menthol poeder of gel is te verkrijgen bij drogist of apotheek. Kijk ook eens kritisch naar producten (zalf, bodylotion, waspoeder, etc.) die je thuis gebruikt. Soms kan je hier tijdens de zwangerschap ook ‘opeens’ gevoeliger op reageren.

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes virus. Het veroorzaakt blaasjes, meestal rond of nabij de mond. Een koortslip is besmettelijk via direct, meestal mond-, contact. Na besmetting draag je het virus altijd bij je en kan het onder bepaalde omstandigheden weer ‘actief’ worden. Dit kan bijvoorbeeld bij verminderde weerstand, schraal weer, fel zonlicht, vrieskou, stress of koorts. Tijdens de zwangerschap is een koortslip niet gevaarlijk of schadelijk voor het ongeboren kindje.

Na de geboorte is het noodzakelijk dat je besmetting van je kindje voorkomt. Voor een pasgeboren baby kan besmetting gevaarlijk zijn.
Let op: ook mensen in jullie naaste omgeving kunnen een gevaar vormen voor jullie pasgeboren kindje!

Advies: vermijd direct mondcontact met je kindje. Vermijd zoenen of knuffelen zolang er nog blaasjes zijn. Draag zo nodig een mondkapje. Let goed op je hygiëne en was regelmatig je handen. Koortslip crème kan tijdens zwangerschap en borstvoeding kortdurend en volgens voorschrift gebruikt worden. Bij lokaal gebruik is de kans op risico’s en bijwerkingen zeer gering.

Klachten van kortademigheid en benauwdheid komen regelmatig voor tijdens de zwangerschap. Dit wordt veroorzaakt door hormonale en mechanische veranderingen. Doordat je baarmoeder groeit, worden je longen in een andere positie gedrukt, waardoor je sneller en oppervlakkiger gaat ademen. Dit is normaal. Soms kan je hiervan gaan hyperventileren. Dit houdt in dat je teveel gaat inademen. Hierdoor kun je in paniek raken, tintelende armen krijgen, oorsuizen en zelfs flauwvallen. Kortademigheid en hyperventilatie zijn niet gevaarlijk voor je kindje.

Advies: probeer rustig te blijven en concentreer je op je ademhaling. Adem bij voorkeur in je handen of in een plastic zakje. Houd dit vol tot de ademhaling weer normaal en regelmatig is.

In de zwangerschap komen kuitkrampen vaker voor. De oorzaak van deze krampen is niet helemaal duidelijk. Mogelijk spelen de calciumstofwisseling, afvoer van afvalstoffen uit de spieren of je lichaamshouding een rol.

Advies: benen strekken en tenen naar je neus trekken zodra de kramp opkomt. Je kunt proberen of slikken van extra calcium verbetering geeft. Informeer bij de apotheek naar calciumnitraat.

Veel zwangeren krijgen in wisselende mate wel eens last van maagzuur klachten gedurende de zwangerschap. Door hormonen wordt de afsluiting van maag naar slokdarm wijder. Tevens zorgt de groeiende baarmoeder voor meer druk in de buikholte. Dit alles maakt dat maagzuur veel makkelijker terugstroomt naar de slokdarm. Dat geeft een brandend en vervelend gevoel.

Advies:

• Let op je eetgewoonten. Vermijd prikkelend en vet voedsel. Drink geen frisdrank en beperk koffie gebruik. Eet kleinere porties en niet meer ’s avonds laat voordat je naar bed gaat.
• Let op je gewicht en zorg voor voldoende beweging. Voldoende beweging is goed voor maag en stoelgang.
• Neem een lepel vla of een slokje melk. Melkproducten binden het maagzuur. Soms helpt het eten van een stukje brood of een pepermuntje.
• Gebruik een extra kussen onder je hoofd wanneer je ligt. Dit maakt dat het zuur minder gemakkelijk terugstroomt.
• Wanneer deze adviezen niet helpen gebruik dan eventueel een medicijn tegen maagzuur. Overleg dit met je verloskundige, huisarts of apotheek. Vaak helpen vloeibare drankjes beter dan bijvoorbeeld rennies.

Tijdens de zwangerschap groeit het borstklierweefsel doordat er extra melkklieren en bloedvaten worden aangemaakt. Borsten kunnen wel 1-2 cupmaten groeien en hierdoor pijnlijker aanvoelen tijdens de zwangerschap. De groei van je borsten zegt niets over de eventuele kwaliteit of slagingskans van je borstvoeding. Het is normaal dat er soms tijdens de zwangerschap al wat melk uit de tepels kan komen. Veelal komt de voeding pas echt op gang na de bevalling.

Advies: draag een stevige en comfortabele bh en gebruik indien nodig zoogkompressen om de melk op te vangen.

Misselijkheid is soms een van de eerste tekenen van zwangerschap. Misselijkheid is een normale reactie op de hormonale veranderingen in je lichaam. Veel vrouwen hebben voornamelijk ’s ochtends last van misselijkheid en/of braken. Meestal gaat misselijkheid over na 3-4 maanden zwangerschap. Helaas zijn er ook zwangeren die de hele zwangerschap gevoelig blijven voor misselijkheid en braken.

Soms gaat misselijkheid over in overmatig braken. Soms zo extreem dat een ziekenhuisopname noodzakelijk is. De zwangere krijgt dan een infuus om uitdroging te voorkomen. Daarnaast worden er soms ook medicijnen voorgeschreven om misselijkheid te verminderen.

Later in de zwangerschap kan misselijkheid ook andere oorzaken hebben. Neem altijd contact met ons op als je plotseling weer erg misselijk wordt en je daarbij ook andere klachten hebt.

Advies: neem contact met ons op wanneer je helemaal geen vast voedsel of vocht kunt verdragen, je erg veel afvalt, uitdrogingsverschijnselen hebt of je erg ziek voelt.

De meeste zwangeren hebben in meer of mindere mate wel eens last van moeheid. Zwanger zijn kost extra energie. Probeer te luisteren naar je lichaam en geef toe aan de vermoeidheid. Ga op tijd naar bed en probeer indien nodig overdag extra te rusten of te slapen.

Soms ontstaat vermoeidheid door bloedarmoede of vitamine D tekort, maar meestal is er geen echte aanwijsbare oorzaak. Wij testen in de praktijk op een aantal momenten je ijzergehalte (Hb) en bepalen indien noodzakelijk je vitamine D status. Op indicatie kan dit altijd extra of eerder.

Tijdens de zwangerschap neemt de doorbloeding van je weefsels, in het bijzonder je slijmvliezen, toe. Er worden meer kleine haarvaatjes gevormd. Deze haarvaatjes gaan sneller stuk en bloeden makkelijker. In de zwangerschap uit zich dit in spontane neusbloedingen en gemakkelijk bloedend tandvlees.

In de zwangerschap komt obstipatie, moeizame en harde ontlasting vaker voor. De belangrijkste oorzaak is de vertraagde darmwerking onder invloed van de hormonen, verminderde lichaamsbeweging en druk van inwendige organen. Het is prettig en belangrijk om je stoelgang goed te houden tijdens de zwangerschap. Wanneer je last van obstipatie hebt is de kans op aambeien namelijk ook groter!

Advies:

• Eet vezelrijke voeding. Vb.: volkoren producten, fruit, groene groenten, peulvruchten, dadels en vijgen.
• Zorg dat je voldoende drinkt. Minimaal 1,5 tot 2,5 liter per dag.
• Sla je ontbijt niet over. Je ontbijt brengt je darmwerking op gang.
• Blijf bewegen om je darmen te stimuleren.
• Neem de tijd om rustig naar de WC te gaan.
• Gebruik geen laxeermiddelen, tenzij voorgeschreven of geadviseerd door verloskundige of huisarts.

Zwangeren krijgen vaak te maken met slaapproblemen. Vaak kunnen zwangeren minder goed doorslapen en zijn ze ’s nachts vaker wakker. Soms moeten zwangeren meerdere keren per nacht uit bed om te plassen. Aan het einde van de zwangerschap maken de grote zwangere buik en bekken- en rugklachten het soms lastiger om een prettige houding te vinden.

Advies:

• Zorg voor ontspanning vlak voor het slapen. Neem een beker warme melk met honing of neem een ontspannende warme douche of bad.
• Slaapmiddelen worden afgeraden tijdens de zwangerschap. Slaapmedicatie gaat altijd in overleg met verloskundige, huisarts of gynaecoloog.
• Probeer het ‘ligcomfort’ te verhogen met lekkere kussens en bijvoorbeeld een warme kruik.
• Ga eventueel even uit bed en probeer het later opnieuw. Was de nacht erg kort, probeer dan overdag wat extra rust of slaap te pakken.

Zwangerschap vergroot het ontstaan van spataderen en bestaande spataderen kunnen verergeren.
Spataderen ontstaan in de zwangerschap door toename van het bloedvolume, de druk van de zwangere baarmoeder op je bloedvaten en door het verslappende effect van de hormonen op je bloedvaten. Het ontstaan van spataderen kun je niet tegengaan. Spataderen ontstaan vooral op de benen, maar soms ook op de schaamlippen. Spataderen geven een zwaar en moe gevoel in de benen en zien er uit als ontsierende kronkelvaten.

Advies: vraag ons advies of raadpleeg de huisarts wanneer je veel ongemak ervaart van je spataderen. Steunkousen of spatadertherapie kunnen verlichting geven aan de spataderen in de zwangerschap.

Striae, ook wel zwangerschapsstriemen genoemd, zijn grillige strepen op de plaats waar het onderhuidse bindweefsel is gescheurd. Striae ontstaan wanneer de huid sterk en plotseling oprekt. In de zwangerschap zijn ze roodpaars van kleur. Later worden ze witter, maar ze verdwijnen niet. Striae zie je in de zwangerschap vaak op buik, borsten en heupen.
Niet iedereen krijgt striae tijdens de zwangerschap. Deels is het ontstaan erfelijk bepaald. Jonge vrouwen, te zware vrouwen en vrouwen die veel aankomen tijdens de zwangerschap hebben meer kans.
Het smeren met behulp van olie en crèmes hebben waarschijnlijk geen effect.

Advies: zorg dat je niet te veel aankomt. Smeren met olie en crèmes valt onder de categorie ‘baadt het niet, dan schaadt het niet’.

Het komt vaker voor dat vrouwen tijdens hun zwangerschap of na de bevalling geen goede controle meer hebben over hun blaas. Je kunt af en toe kleine druppeltjes urine verliezen of ineens een grote hoeveelheid bij bijvoorbeeld plotseling lachen of niezen (stressincontinentie). De hormonen maken dat je bekkenbodem en urinewegen verslappen en door de zwangere baarmoeder staat er extra druk op de blaas. Dat maakt het soms erg lastig om je plas op te houden.

Advies: veelal gaan klachten van ongewenst urineverlies na de bevalling vanzelf over. Toch is het belangrijk om tijdens én na de zwangerschap je bekkenbodemspieren te trainen. Je moet zelf weer controle zien te krijgen over het aanspannen en ontspannen van je bekkenbodem.

In de zwangerschap ben je gevoeliger voor het ontwikkelen van vaginale infecties. Klachten als vaginale jeuk en pijn of een dikke, witte en korrelige afscheiding kunnen duiden op een infectie. Veelal gaat het dan in de zwangerschap om een candida (schimmel) infectie.

Advies: bespreek je klachten met verloskundige of huisarts. Een schimmelinfectie kan zonder problemen behandeld worden tijdens je zwangerschap.

Tijdens de zwangerschap is het normaal dat je vaker moet plassen. Naarmate de baarmoeder groeit, ontstaat er meer druk op je blaas. Hierdoor krijg je sneller het gevoel dat je moet plassen, terwijl er dan soms maar weinig komt. Veel aandrang hebben tot plassen kan ook een aanduiding op een blaasontsteking zijn.

Tijdens de zwangerschap kan je lichaam meer vocht gaan vasthouden. Daardoor kun je soms dikke enkels of handen krijgen. Het vasthouden van vocht is een gevolg van de hormonale veranderingen in je lichaam. Het is meestal een onschuldige klacht en er is weinig tegen te doen.

Advies:

• Wees voorzichtig met zoutgebruik.
• Blijf in beweging. Van lang zitten ‘zakt’ het vocht extra naar je enkels.
• Ga regelmatig even met je benen omhoog zitten. Ook in bed helpt het om je voeteneinde iets hoger te maken.
• Overleg met ons als je opeens in een korte tijd extreem veel vocht gaat vasthouden of je daarnaast ook andere klachten hebt.